Áhyggjur af velferð gæludýra í harmleikjum

Nýlega komst ég á snoðir um atburð þar sem tré féll á heimili og braut sér leið í gegnum þakið. Slíkur atburður er ekki aðeins áminning um ófyrirsjáanleika náttúrunnar heldur vekur einnig upp djúpar tilfinningar og spurningar um öryggi þeirra sem fyrir verða. Þó að það sé eðlilegt að hafa áhyggjur af fólkinu sem býr í húsinu, beindust hugsanir mínar strax að þeim sem oft gleymast í umræðunni – gæludýrunum.

Gæludýr gegna sérstöku hlutverki í lífi okkar. Þau eru meira en fylgdardýr; þau eru félagar, fjölskyldumeðlimir og stundum einu lífverurnar sem veita skilyrðislausa ást og tryggð. Í slíkum aðstæðum sem þessum – þar sem aðstæður breytast snögglega í hættu og óvissu – eru þau algjörlega háð okkur til að tryggja velferð sína. Því vekur þetta atvik spurningar um hvort einhver dýr hafi verið í húsinu þegar tréð féll. Voru þau í hættu? Slappu þau ósködduð? Hugsunin um að saklaus dýr gætu hafa orðið fyrir skaða vekur djúpa sorg og samúð.

Tilfinningin að hafa meiri áhyggjur af dýrum en fólki getur virst undarleg í fyrstu, en hún byggir á samkennd sem ræðst ekki af skynsemi heldur af tengingunni við verur sem við sjáum sem varnarlausar. Fólk hefur oftast getu til að bregðast við hættu og kalla á hjálp, en gæludýr eru ósjálfbjarga í aðstæðum sem þessum. Þetta varnarleysi þeirra kallar fram sterkar tilfinningar og dýpri áhyggjur. Það er ekki svo að slíkar áhyggjur útiloki samkennd með fólki, heldur er það einfaldlega þannig að gæludýrin vekja hjá mörgum þá hugsun að þau hafi ekki átt annan kost en að þola þessar aðstæður án nokkurrar hjálpar.

Þessi atburður er áminning um mikilvægi þess að huga að öryggi allra heimilismanna – bæði manna og dýra. Það er jafnframt hvatning til að íhuga hvernig við getum betur verndað þau sem ekki geta varið sig sjálf. Þetta getur falið í sér fyrirbyggjandi aðgerðir eins og aukna þekkingu á viðbrögðum í neyðartilvikum, sterkari húsbyggingar sem geta staðist náttúruöflin og jafnvel björgunaráætlanir sem taka mið af því að vernda dýr jafnt sem menn.

Vonandi sluppu allir ósködduð – bæði menn og dýr – úr þessum óvænta harmleik. En jafnframt er þetta tækifæri til að rifja upp ábyrgð okkar gagnvart þeim sem við berum umhyggju fyrir og til að tryggja að við séum eins vel undirbúin og unnt er, svo við getum varið þá sem treysta á okkur þegar óvænt áföll dynja á. Það er áminning um að samkennd okkar ætti ekki að þekja nein mörk og að hlutverk okkar sé að tryggja velferð allra þeirra sem við deilum lífi okkar með.